Misschien herkent u bovenstaande afbeelding; hij staat op een poster op een van de pilaren bij de ingang van de Corneliuskerk. Begin mei hebben we in een viering met Komore voorafgaand aan de dodenherdenking gedachten van de kerkgangers rond het thema "vrijheid vertelt" verzameld en die geplaatst rond een vredesduif. De duif is zelf ook weer opgebouwd uit gedachten die de leden van Komore tijdens een thema-avond opgeschreven hebben. Inmiddels zijn er door bezoekers van de kerk weer verdere gedachten aan toegevoegd.
December is de maand van Sinterklaas, kerstmis en oud-en-nieuw, het is een maand van gezellig samen zijn, tot rust komen, en samen het nieuwe jaar inluiden. De laatste maand van het jaar is ook bij uitstek een maand om wat te mijmeren over hoe de dingen momenteel gaan, dichtbij huis, in Nederland of misschien wel ver van huis. Ik maak van deze gelegenheid gebruik om wat gedachten te laten gaan over vrijheid en vrede.
Onze grondwet kent meerdere artikelen waarin een vrijheid of een recht benoemd wordt.
Voorbeelden zijn de vrijheid van meningsuiting, vrijheid van godsdienst en levensovertuiging, recht op privacy en ook het kiesrecht.
Deze artikelen geven vorm aan onze samenleving en met name de manier waarop wij met elkaar om zouden moeten gaan.
Op 6 januari 1941 formuleerde president Franklin Roosevelt vier vrijheden: vrijheid van woord, vrijheid van geloof, vrij van gebrek en vrij van angst; elk even jaar wordt in Middelburg de "Four Freedoms Award" toegekend aan voorvechters van vrijheid.
In 2002 ontvang Nelson Mandela deze prijs; hij sprak over "ware vrijheid" als vrij zijn van angst, ontbering en alle vormen van discriminatie.
Het begrip "ware vrijheid" van Nelson Mandela is interessant; het lijkt goed te beschrijven wat nodig is voor het welbevinden van een mens, en is misschien wel het belangrijkste mensenrecht.
Anno 2024 vluchten mensen weg van plaatsen waar deze "ware vrijheid" in hoge mate afwezig is.
We denken dan aan landen waar er sprake van oorlog, honger, onderdrukking, natuurgeweld.
Zelfs in het welvarende Nederland lijkt de "ware vrijheid" zwaar onder druk te staan.
Er wordt gesproken over verschillende crises zoals vluchtelingen, antisemitisme en discriminatie, woningnood, bestaanszekerheid, stikstof...
"Vrede" en "ware vrijheid" zijn volgens mij gemakkelijk aan elkaar te koppelen. Vrede moet dan wel wat breder gezien worden dan afwezigheid van oorlog. Een land waar ware vrijheid heerst zal gezien worden als een vredig land, een land in vrede. En omgekeerd zal in een vredig, harmonieus land ware vrijheid heersen.
Tenslotte terug naar de maand december.
Op 25 december maken we een tijdreis naar het jaar 0.
In het nabije oosten is er sprake van Romeinse onderdrukking, een jong gezin maakt een zware voetreis van Galilea naar Judea, en er is geen plaats in de herberg voor een hoogzwangere vrouw uit Galilea.
Zeker geen situatie van "ware vrijheid".
Maar in Bethlehem wordt een kind wordt geboren.
Het krijgt de titel "vredevorst" en zal de mensheid vrede op aarde brengen.
Jezus geeft ons hoop op "ware vrijheid" voor alle mensen op onze kostbare aarde: een vredig leven zonder angst, ontbering en discriminatie.
Ik wens een ieder graag deze "ware vrijheid" toe,
tijdens het kerstfeest en in het nieuwe jaar,
Marcel van de Wiel, Liturgiegroep Komore
Ik zou een uitdaging met u willen aangaan om na te denken over wie u dit jaar zou willen nomineren voor een denkbeeldige "Ware Vrijheid Prijs". Misschien komt er gelijk een naam op in uw hoofd, maar u kunt natuurlijk ook wat onderzoek op het internet kunnen doen. Ik wil u dan vragen de naam van deze persoon (of organisatie) op de lijst onder de poster bij de uitgang van de Corneliuskerk te schrijven.